Izba Pamięci Jaćwieskiej w Szurpiłach
Muzea
Izba Pamięci Jaćwieskiej zlokalizowana w Szurpiłach (centrum wsi). Izba Pamięci Jaćwieskiej powstała w 2014 r. z inicjatywy Urzędu Gminy Jeleniewo, który pozyskał środki finansowe z Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rybackiego z Programu Operacyjnego Ryby 2007-2013. Izba Pamięci Jaćwieskiej (IPJ) powstała przy współpracy z Państwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie.
W IPJ znajdują się następujące atrakcje: - makieta w szklanej podłodze przedstawiająca fragment Góry Zamkowej z otaczającymi ją jeziorami (ze sceną ataku Rusinów na grodzisko Jaćwingów); - kopie i repliki zabytków, które zostały odkryte przez archeologów w okolicach Góry Zamkowej, Szurpił. Zostały umieszczone w gablotach wnękowych, oraz w dwóch gablotach wolnostojących z wizerunkami wojownika jaćwieskiego i kobiety – jaćwieżki. Do najciekawszych zabytków należą ozdoby jaćwieskie, np. naszyjnik typu totenkrone; broń, np. topór, grociki; czy tez zabytki z XII – XIII w. pochodzące z cmentarzyska na „Mosiężysku”;- - tablice szklane podświetlane z historią m.in. badań archeologicznych w Szurpiłach, historią Jaćwieży; - mapa szklana podświetlana z podziałem plemiennym Prus w XIII w. - dwa dekoracyjne słupki ze szkła fusingowego, podświetlane z odciskami z wykopalisk archeologicznych. W ramach prezentacji można również obejrzeć animację przedstawiającą wygląd Góry Zamkowej w czasach jaćwieskich oraz film o legendzie Góry Zamkowej. Izba Pamięci Jaćwieskiej została zaaranżowana we współczesnym charakterze. Wizyta w Izbie Pamięci Jaćwieskiej ma uruchomić wyobraźnię przed obowiązkowymi odwiedzinami dawnego grodziska jaćwieskiego na Górze Zamkowej. Obok IPJ znajduje się parking dla samochodów osobowych, a w odległości 350 m od Izby parking dla autokarów (dojście chodnikiem). Od IPJ prowadzi również trasa turystyczna na Górę Zamkową. W okolicach Góry Zamkowej znajduje się jeden z najcenniejszych i największych obiektów archeologicznych w północno-wschodniej Polsce.