Green Velo

Szydłów, określany również mianem polskiego Carcassonne, stanowi perełkę architektoniczną regionu i urzeka przybywających tu turystów. W połowie XIV w. z rozkazu Kazimierza Wielkiego wzniesiono tu wapienne mury wraz z zamkiem i trzema bramami. Po dziś dzień w Szydłowie podziwiać można resztki fosy, murów, Bramę Krakowską, Salę Rycerską, Skarbczyk, w którym znajduje się muzeum, synagogę oraz zabytkowe kościoły. Dziedziniec zamkowy, zwłaszcza latem, stanowi doskonałą arenę dla turniejów rycerskich oraz Święta Śliwki, z uprawy której słynie miejscowość i okolica.

Zamek wzniesiono w połowie XV wieku. Główny budynek zamkowy zbudowano w stylu gotyckim z elementami wczesnorenesansowymi. Był to dwukondygnacyjny budynek na rzucie prostokąta z kwadratowym ryzalitem od południa, w którym mieściła się kaplica zamkowa. Wewnątrz znajdowały się pomieszczenia na dwóch kondygnacjach o drewnianych stropach. Górną kondygnację od strony murów nazwano Salą Rycerską. Skarbczyk powstał na skutek przebudowania okrągłej baszty obronnej w poł. XVI wieku. Obecnie mieści się w nim Muzeum Regionalne a w nim trzy ekspozycje tematyczne: geologiczna, archeologiczna i historyczna. Bramę Zamkową stanowi piętrowy budynek, murowany z kamienia, przez który prowadzi przejście na teren dziedzińca zamkowego. Na wschodniej ścianie Bramy Zamkowej podziwiać można barokowy kartusz kamienny. Wewnątrz na parterze znajdują się sklepienia kolebkowe z lunetami.

Mury obronne, którymi w XIV w. król Kazimierz Wielki opasał na 6,5 ha miasto zwieńczone są blankami i posiadały trzy bramy: Krakowską, Sandomierską i Opatowską. Dzisiaj podziwiać możemy jedynie bramę Krakowska. Od strony północno-zachodniej wzniesione na skraju wysokiej ściany wąwozu, opadającej do doliny rzeki Ciekącej. Od strony południowej i wschodniej wybudowane na płaskim terenie i umocnione wałem ziemnym oraz fosą. Na fortyfikację składały się też ponad 10 metrowe baszty, z których obserwowano poszczególne odcinki murów. Baszty pozwalały także niszczyć machiny oblężnicze wroga, gdy ten dotarł do podnóża fortyfikacji. Mury bronione były również za pomocą tzw. hurdycji, czyli krytych ganków drewnianych. Z murów pozostały 4 odcinki od strony zachodniej, wschodniej i południowej o łącznej długości 680 m i baszta przerobiona na dzwonnicę kościoła farnego.

Brama Krakowska stanowi jeden z najlepszych przykładów jak wspaniale rozwinięty był system obronny w średniowieczu. Główny zrąb bramy jest XIV-wieczny, górne kondygnacje przerobione w stylu renesansu w pocz. XVI w. Posiada attykę i dwie koliste wieżyczki. Między wnękami tej kondygnacji znajdują się dwa prostokątne okienka, zaś w półkolistych wnękach attyki - cztery strzelnice. Kamienne schody umieszczone w zachodniej ścianie prowadziły na chodnik straży w murach obronnych. Wysunięta, do przodu, niższa część bramy posiada sklepiony łuk, w którym umieszczona była żelazna brona służąca do zamykania bramy od wewnątrz. Z nią łączył się most zwodzony. Z zewnątrz brama posiadała zamknięcie w postaci dębowych wierzei oraz most zwodzony. W 1946 r. Brama Krakowska została poddana renowacji i częściowej rekonstrukcji.

Synagoga to budynek o kamiennych 2-metrowych, wzmocnionych przyporami murach mógł spełniać funkcje obronne. Z zewnątrz  zdobi go tylko prosta attyka, z którą kontrastuje drewniana przybudówka kryta gontem. Tu na pięterku mieścił się babiniec, gdzie modliły się kobiety. W jasnym przestronnym wnętrzu bożnicy uwagę przyciąga rzeźbiony Aron ha Kodesz (szafa ołtarzowa na Torę) oraz delikatnie żebrowany strop. Obecnie działa tu galeria malarstwa współczesnego - na obrazach lokalnych artystów dominują motywy architektoniczne Szydłowa. Można też nabyć drobne pamiątkowe judaika. W synagodze można oglądać eksponaty związane z kulturą żydowską, w szczególności przedmioty i księgi religijne dwa kawałki zwojów Tory,oraz 4-metrowy posąg Mojżesza trzymającego tablice z Dekalogiem, a także 18 płaskorzeźb w brązie przedstawiających sceny ze Starego Testamentu autorstwa polskiego rzeźbiarza, profesora Gustawa Zemły. Podobnie jak w Chmielniku odbywają się tutaj imprezy związane z kulturą żydowską cieszące się dużym zainteresowaniem. Podczas nich organizowane są wystawy plenerowe, koncerty i spotkania z poezją.

Informacje praktyczne:
Bilety wstępu:
Ogólny (zamek, muzeum, synagoga, kościół św. Władysława, plac zamkowy):
- normalny 6 PLN
- ulgowy 4 PLN (dzieci, studenci, emeryci, renciści, osoby niepełnosprawne)

Usługi przewodnickie:
Przewodnik dla grup zorganizowanych po wcześniejszej rezerwacji telefonicznej

Punkt Informacji Turystycznej
Gminne Centrum Kultury
ul. Targowa 3
28-225 Szydłów
tel. 41 354 53 13
www.gckszydlow.pl

Muzeum w Skarbczyku
ul. Szkolna 8, 28-225 Szydłów
tel. 41 354 53 13
www.szydlow.pl