Dowspuda
Miasta,miasteczka, miejscowości
Niewielka miejscowość położona ok. 2 km od Raczek, nad rzeką Rospudą. Wiąże się z nią ród Paców, który wywierał silny wpływ na życie polityczne i kulturalne Wielkiego Księstwa Litewskiego. Ostatni dziedzic Ludwik Michał Pac (prototyp postaci Hrabiego z „Pana Tadeusza”), który dzięki zapisom testamentu stał się niezwykle bogaty, wyruszył do Włoch i na Wyspy Brytyjskie. Zafascynowany tamtejszą kulturą i metodami gospodarowania, przeniósł wiele nowoczesnych rozwiązań na te ziemie, m.in. wprowadzono płodozmian, który ówcześnie był rzadko stosowany.
Co ciekawe Pac w dalszym ciągu aktywnie włączał się w działania militarne – jako kawalerzysta w stopniu generała, znalazł się blisko Cesarza Napoleona. Jako pierwszy postanowił wybudować swoją rezydencję w mało znanym stylu neogotyckim.
Pałac powstawał w latach 1820-1827, początkowo prace projektowe podjął Włoch Piotr Bosio, a następnie zamysł budowy kontynuował Henryk Marconi. Była to czteropiętrowa budowla z korpusem głównym zwieńczonym nadbudówką typu belweder, skrzydłami bocznymi połączonymi z ośmiobocznymi pawilonami z attyką i sterczynami. Z XIX-wiecznych opisów wynika, że pałac był bogato zdobiony polichromią i freskami, posiadał oranżerię, bibliotekę, salony, archiwum, zbiory militariów i galerię malarstwa. Rezydencja była otoczona parkiem zaprojektowanym przez angielskiego ogrodnika Johna Heitona.
Za udział Paca w Powstaniu Listopadowym, rząd carski skonfiskował jego włości, a sam właściciel musiał wyemigrować. Pałac rozebrano w 1887r. Do dziś zachował się jedynie okazały arkadowy portyk, narożna wieża Bociania oraz resztki piwnic.
Rezydencja i jej właściciel na stałe weszli do skarbnicy polskich przysłów: Wart Pac pałaca, a pałac Paca.
Centrum Informacji Turystycznej w Augustowie ****
16-300 Augustów
Rynek Zygmunta Augusta 44
tel. 87 643 28 83
www.augustow.eu
Urząd Gminy Raczki
16-420 Raczki
Plac Kościuszki 14
tel. 87 56-85-925
www.raczki.pl