Green Velo

Dolina Rospudy to wspaniałe miejsce do poznania przyrody i kultury regionu. Na Świętym Miejscu, znajduje się kapliczka oraz kilka drewnianych i kamiennych krzyży. Jeden z nich został wystawiony w XIII w., przez Jaćwingów po przyjęciu przez nich chrztu. O dawnej świetności regionu świadczą pozostałości Pałacu Paca w Dowspudzie. Podmokła Dolina Rospudy to raj dla bobra i bociana. Pierwszego można spotkać zbaczając ze szlaku w kierunku rzeki, drugiego w kolejno mijanych miejscowościach.
Trasa rozpoczyna się w centrum Augustowa, przy kolumnie Zygmunta Augusta – założyciela miasta. Dalej prowadzi ulicą Mostową, a następnie skręca w lewo, w stronę cmentarza parafialnego. Warto zatrzymać się tutaj, aby obejrzeć drewnianą kaplicę grobową Truszkowskich oraz najstarsze nagrobki, zwłaszcza żeliwne, pochodzące z Huty Sztabińskiej.
Za cmentarzem szlak skręca na ścieżkę pieszo-rowerową, mija pomnik pamięci Żydów mieszkających w Augustowie przed I wojną światową, następnie prowadzi obok pierwszego założonego w Polsce wyciągu nart wodnych i dawnego Domu Turysty na Białej Górze, zaprojektowanego przez Macieja Nowickiego.
Następnie trasa przecina Klonownicę – najkrótszą żeglowną rzekę w Polsce, skręca w lewo i prowadzi zielonym szlakiem rowerowym przez wieś Szczebra do uroczyska Święte Miejsce. Jego historia sięga czasów pogańskich. Obecnie znajduje się tu kaplica, przy której umieszczono tablicę informacyjną poświęconą historii tego miejsca oraz kilka drewnianych i kamiennych krzyży. Jeden z nich pochodzi z XIII w. i upamiętnia przyjęcie chrztu przez Jaćwingów.
W położonej dalej na trasie Dowspudzie warto obejrzeć pozostałości jedynej magnackiej rezydencji na tym terenie – wybudowanego na początku XIX w. zespołu pałacowo-parkowego Ludwika Michała Paca. Do dziś zachował się arkadowy portyk fasady i narożna wieża zwana bocianią oraz krajobrazowy park. Przy bramie wjazdowej, niedawno odrestaurowany, znajduje się budynek dawnej kordegardy.
Z Dowspudy szlak prowadzi dalej leśnymi drogami przez Jaśki i Topiłówkę do wsi Mazurki. Tu łączy się z drogą krajową w kierunku Augustowa. Już na terenie miasta, u zbiegu ulic Rajgrodzkiej i Zygmuntowskiej, stoi zabytkowa kapliczka. Według legendy przed laty w tym miejscu ukazał się na dużym kamieniu Pan Jezus dźwigający krzyż.
Ostatni odcinek trasy prowadzi ulicą Zygmuntowską do Rynku Zygmunta Augusta.
Wariant trasy (51,8 km)
Można wydłużyć trasę, z Dowspudy udając się do Raczek, aby zwiedzić pochodzące z XVI w. miasteczko z zabytkowym rynkiem.
Kilometraż wycieczki:
• Augustów – 0 km
• Szczebra – 9 km
• Uroczysko Święte Miejsce – 17 km
• Dowspuda – 24,5 km
• Jaśki – 29 km
• Topiłówka – 36 km
• Augustów-Ślepsk – 43 km
• Augustów – 48,8 km
Nawierzchnia i oznakowanie trasy
Trasa częściowo oznakowana. Drogi gruntowe stanowią 75% długości trasy, pozostałe odcinki to drogi asfaltowe i ścieżki rowerowe. Trasa jest częściowo oznakowana. Od Klonownicy do Szczebry prowadzi zielonym szlakiem rowerowym i niebieskim szlakiem pieszym, z którym pokrywa się na prawie całym odcinku do uroczyska Święte Miejsce. Dalej, do Dowspudy i Jaśków, prowadzi czerwony szlak rowerowy.
Atrakcje na trasie
• Cmentarz parafialny w Augustowie
• Muzeum Kanału Augustowskiego w Augustowie
• Uroczysko Święte Miejsce
• Zespół pałacowo-parkowy w Dowspudzie
• Śluza Augustów
Centrum Informacji Turystycznej w Augustowie, Rynek Zygmunta Augusta 44, 16-300 Augustów, tel. 87 64 32 883, it@augustow.eu, www.augustow.pl