Green Velo

Szlak czerwony w gminie Bartoszyce to około 30-kilometrowa trasa, poprowadzona na południe od Bartoszyc. Biegnie przez malownicze, pagórkowate tereny, gruntowymi i asfaltowymi drogami, raczej złej jakości. Perełką na szlaku jest zespół pałacowo-parkowy w Galinach, jedna ze starszych i ciekawszych rezydencji arystokracji pruskiej na Mazurach i Warmii. Duża część szlaku prowadzi wzdłuż szlaku Green Velo. Na trasę polecane są rowery MTB z dobrą amortyzacją.
Szlak prowadzi przez pogranicze prusko-warmińskie, które obfituje w dawne majątki szlachty pruskiej, których rodowód sięga często dawniejszych czasów Zakonu Krzyżackiego. W miejscowościach na szlaku zachowały się liczne stare domy z czerwonej cegły, pokryte ceramiczną dachówką i posiadające ozdobne gzymsy i fryzy. Takie budownictwo charakterystyczne było dla całego obszaru Prus Wschodnich w XIX i początku XX wieku. Zachowane do dzisiaj obiekty tworzą charakterystyczny krajobraz kulturowy wsi warmińskiej. Mimo zniszczeń dokonanych przez Armię Czerwoną w czasie ofensywy 1945 roku oraz późniejszej, wieloletniej dewastacji opuszczonych majątków, w ostatnich latach uroda dawnej architektury odkrywana jest na nowo.
Ogólny przebieg szlaku: Bartoszyce, granica miasta, ul. Wojska Polskiego (0,0 km) - Perkujki (3,3 km) - Krawczyki (9,4 km) - Galiny (13,4 km) - Maszewy (21,3 km) - Sędławki, droga wojewódzka nr 592 (29,0 m). Pętla z centrum Bartoszyc liczyć będzie ok. 34 kilometry.
Trasa rozpoczyna się w południowej części Bartoszyc, w pobliżu miejsca, gdzie kończy się asfalt na ulicy Wojska Polskiego. To droga na Perkujki. Stamtąd gruntowe, polne drogi prowadzą do wsi Osieka, gdzie w pięknym parku znajduje się dość dobrze zachowany, eklektyczny pałac z połowy XIX wieku, nawiązujący swoją architekturą do włoskich rezydencji. Obecnie mieści się w nim hotel.
Dalej szlak prowadzi asfaltową drogą do wsi Krawczyki, gdzie napotyka znaki szlaku Green Velo, towarzyszące niemal do końca trasy. Stąd, przez dość dziki las, szlak przez ok. 2 kilometry biegnie do drogi krajowej nr 51, którą prowadzi na południe ok. 500 metrów, do wsi Galiny. Można też jechać szlakiem Green Velo prosto przez las do pałacu w Galinach, ale ten odcinek ma bardzo złej jakości, brukową nawierzchnię.
Dawna rezydencja rodu von Eulenburgów w Galinach jest jednym z najpiękniejszych i najlepiej odrestaurowanych obiektów tego typu na Warmii. Ma wyjątkową na terenie całych Prus Wschodnich, renesansową architekturę. Wielokrotnie przebudowywany i modernizowany pałac wzniesiono w XVI wieku, pierwotnie jako obiekt obronny. Przez ostatnie lata nowi właściciele pieczołowicie odnowili go z wojennych i powojennych zniszczeń, urządzając tam przyjazny rowerzystom hotel. Pobliskie budynki folwarczne pochodzą z przełomu XIX i XX wieku. Zachował się również szachulcowy spichlerz z połowy XVIII w. Całości założenia dopełnia piękny park krajobrazowy o powierzchni 4 ha oraz przynależne do pałacu 300 ha łąk, lasów i pastwisk. Obecnie Galiny znane są z działającej w dawnym założeniu folwarcznym stadniny koni. We wsi zachował się także średniowieczny kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, posiadający ufundowany przez rodzinę von Eulenburgów wystrój.
Spod pałacu dalsza trasa prowadzi na wschód, nadal wspólnie z Green Velo. Okolica tu jest malownicza, a złej niestety jakości drogi asfaltowe i gruntowe prowadzą przez wsie: Kosy, Dębiany, Maszewy, Lusiny i Sędławki do drogi wojewódzkiej nr 592. We wsiach zachowały się stare dwory i domy oraz budynki gospodarcze. Od drogi wojewódzkiej do Bartoszyc prowadzi dość dobra droga rowerowa.
W ramach wycieczki warto również obejrzeć zabytki gotyckie tego położonego nad Łyną, przygranicznego miasta. W centrum zachował się dość dobrze średniowieczny układ urbanistyczny oraz fragmenty gotyckich fortyfikacji, z monumentalną Bramą Lidzbarską. Atrakcje na szlaku: 1. Bartoszyce - zabytki, układ urbanistyczny 2. Osieki - pałac 3. Galiny - pałac, park pałacowy 4. Dębiany - dwór 5. Maszewy - dwór 6. Jezioro Kinkajmskie 7. Malownicze krajobrazy. Szlak w całości przejezdny dla roweru z sakwami / przyczepką rowerową. Szlak poprowadzony wyłącznie po drogach wyłączonych z ruchu pojazdów lub po drogach lokalnych o małym i bardzo małym natężeniu ruchu pojazdów, brak niebezpiecznych skrzyżowań. Szlak dla miłośników kolarstwa górskiego i jazdy typu offroad.